Παραδοσιακά παιχνίδια, ας τα γνωρίσουν τα παιδιά μας.
Πρωί πρωί είδα μια φωτογραφία στο Facebook. Την ανέβασε η σελίδα Κοινωνικοί Λειτουργοί ΕΝ τάξη. Διπλα δίπλα το ένα στο άλλο, διάφορα παιχνίδια που παίζαν τα παιδιά, τα παλιά χρόνια, όταν αντί για βιομηχανοποιημένα παιχνίδια και τάπλετ, έπρεπε να βάλουν τη φαντασία τους να δουλέψει.
Παιχνίδια τα οποία αρκετά είναι κοινά. Είναι κάποια όμως τα οποία έχουμε εμείς στην Κύπρο, που δεν τα έχουν στην Ελλάδα και το αντίθετο.
Αντί λοιπόν να καθόμαστε να σκεφτούμε τρόπους για να κάνουμε τα παιδιά να σηκωθούν από τον καναπέ, τις μέρες που είναι καλός ο καιρός, ας πάμε μια βόλτα κάπου που να υπάρχει αρκετός χώρος για να παίξουμε. Ή αν έχουμε τη δυνατότητα, ας κατεβούμε στην αυλή. Πιστεύω αν δείξουμε στα παιδιά μας τα παιχνίδια που παίξαμε εμείς (ορισμένοι από μας τουλάχιστον) ή οι παπούδες μας, τουλάχιστον για λίγες ώρες θα τα κρατήσουμε μακριά από τις οποιεσδήποτε οθόνες.
Ας δούμε λίγα πιο κάτω.
Σκατούλικα (όπως τα ήξερα εγώ)
Στήνονταν αρκετές πέτρες, η μία πάνω στην άλλη, και υπήρχε ένας φρουρός που τις πρόσεχε. Μετά ο καθένας από τους παίχτες έριχνε την δική του πέτρα, μέχρι να καταφέρει να ρίξει τις στιβαγμένες πέτρες. Αν έριχνε πέτρα που αστοχούσε, έπρεπε να σταθεί από πάνω της. Όταν πια κάποιος κατάφερνε να ρίξει τις πέτρες, όλοι έσκυβαν, έπιαναν τις πέτρες τους, κι έτρεχαν πριν πιάσει κάποιον ο φρουρός, ο οποίος αν δεν κάνω λάθος, πριν αρχίσει το κυνηγητό, έπρεπε να ξαναστοιβάσει τις πέτρες.
Εδώ είναι μια άλλη παραλλαγή την οποία διάβασα εδώ
Για το παιχνίδι αυτό τα παιδιά χωρίζονται σε δύο ομάδες. Η μια ομάδα έστηνε τα σκατούλικα και η άλλη προσπαθούσε να τα βρει. Τα σκατούλικα ήταν βουναράκια με χώμα περίπου ίσα με ένα καρύδι. Έστηναν 4-5 κοντά-κοντά σε πολλά σημεία. Τα έστηναν σε σημεία που δεν φαίνονταν και πολύ καλά. Κοντά σε κορμούς δέντρων, πίσω από πέτρες κ.τ.λ. Η ομάδα που τα έστηνε δήλωνε σε πόσα σημεία έστησε και η άλλη ομάδα έπρεπε να τα βρει όλα για να κερδίσει. Αν τα έβρισκε όλα έστηνε εκείνη η ομάδα. Αλλιώς ξανάστηνε η πρώτη ομάδα.
Μήλο
Παιζόταν με μπάλα. Μια ομάδα παιδιών στεκόταν στο κέντρο μεταξύ δύο γραμμών που τις τραβούσαμε με κιμωλία, και δύο παιδιά στέκονταν σε κάθε άκρη. Τα παιδιά στην άκρη έριχναν την μπάλα το ένα στο άλλο, προσπαθώντας να χτυπήσουν κάποιο παιδί μέσα στην ομάδα. Όποιο παιδί χτυπούσε η μπάλα, έβγαινε έξω. Αν ένα παιδί άρπαζε την μπάλα στον αέρα πριν χτυπήσει στο έδαφος, τότε κέρδιζε ένα «μήλο», δηλαδή είχε μια επιπλέον ζωή, έτσι σε περίπτωση που έχανε δεν έβγαινε από το παιχνίδι.
Γερμανικό.
Η φιλοσοφία περίπου η ίδια με το μήλο, αλλά αντί για μια ομάδα παιδιών στο κέντρο και δύο γραμμές με κιμωλία, οι ομάδες ήταν δύο και οι γραμμές στο έδαφος τρεις. Οι αρχηγοί της κάθε ομάδας στέκονταν έξω από τις γραμμές, και εναλλάξ με την αντιθετη ομάδα. Η ομάδα που κρατούσε τη μπάλα, προσπαθούσε να χτυπήσει παίχτη της αντίθετης, ενώ έριχνε την μπάλα στον αρχηγό της. Αν κάποιος από την αντίθετη ομάδα άρπαζε την μπάλα στον αέρα, πριν χτυπήσει στο έδαφος, τότε κέρδιζε μια ζωή, μπορούσε να βάλει μέσα ξανά στο παιχνίδι συμπαίκτες του που έχασαν, και συνέχιζε το παιχνίδι ενάντια στην αντίθετη ομάδα μια και είχε κερδίσει την μπάλα.
Σκάλα ή Βασιλέας
Θέμα: Χοροπήδημα στο ένα πόδι
Υλικά – Μέσα :
- Κιμωλίες για σχεδιασμό του βασιλέα
- Πλακουτσωτή πέτρα για κάθε παίχτη
Ο βασιλέας παίζεται από κάθε παιδί ξεχωριστά, παίρνουν όμως μέρος όσα παιδιά θέλουν, κυρίως σε μικρές ομάδες.
Το κάθε παιδί έχει την πέτρα του (συνήθως πλακουδερή). Στα πιο παλιά χρόνια το κάθε παιδί διάλεγε πολύ προσεκτικά την πέτρα του και την φύλαγε για το επόμενο παιχνίδι, αν του ήταν «γιουτερή» δηλαδή καλότυχη.
Πως παιζόταν το παιχνίδι: Τα παιδιά έκαμναν ένα σχήμα και αριθμούσαν τα σκαλιά.
Το κάθε παιδί έβαζε την πέτρα του στο πρώτο σκαλί και την έσπρωχνε με τη μύτη του παπουτσιού του μέχρι το τέλος. Πηδούσε κουτσό (στο ένα πόδι). Μετά την έριχναν στο δεύτερο, τρίτο κ.τ.λ. σκαλιά ώσπου να φτάσουν, μέχρι το τελευταίο. Αν έφτανες μέχρι το τελευταίο σκαλί κέρδιζες ένα «τσιούλλο», που τον σχεδίαζες σε όποιο σκαλί ήθελες
Ο «τσιούλλος» χρησίμευε σαν σκαλί ανάπαυσης, μπορούσες δηλαδή να πατήσεις και τα δυο σου τα πόδια.
Έχανες, αν, όταν έριχνες την πέτρα σου στο σκαλί που ήσουν αυτή πατούσε τη γραμμή ή όταν την πατούσες όταν την κλοτσούσες την πέτρα ή αν το πόδι σου πατούσε γραμμή. Τότε σταματούσες το παιχνίδι, συνέχιζε το επόμενο στη σειρά παιδί και ξανάρχιζες όταν ερχόταν η σειρά σου.
Νικητής ήταν το παιδί με τους πιο πολλούς «τσιούλλους».
(να πω ότι την λέξη τσιούλλος δεν έτυχε να ξανακούσω, άρα προέρχεται από κάποια άλλη περιοχή της Κύπρου)
Το παιχνίδι παιζόταν κυρίως από κορίτσια και ήταν παιχνίδι του χειμώνα.
Αυκά του Κολόκα
Σ’ αυτό το παιχνίδι τα παιδιά κάθονταν σε ένα μεγάλο κύκλο. Ένα παιδί κρατούσε ένα μαντιλάκι κλεισμένο στα χέρια του και γύριζε γύρω από τα παιδιά τραγουδώντας: «Αυκά – αυκά πουλώ τα, του θκειού μου του Κολόκα που κάμνει κολοκούθκια να τρων τα κουπελλούθκια».
Καθώς γύριζε, προσπαθούσε να ρίξει το μαντίλι πίσω από κάποιο παιδί, χωρίς να το πάρει χαμπάρι. Τα παιδιά είχαν δικαίωμα να ψάχνουν πίσω τους με τα χέρια αλλά δεν μπορούσαν να γυρίσουν το κεφάλι πίσω τους. Το παιδί που το έβρισκε πίσω του το έπαιρνε και έτρεχε το παιδί που του το έριξε και το κτυπούσε με το μαντίλι μέχρι να κάτσει στη θέση εκείνου που πήρε το μαντίλι.
Το παιχνίδι συνέχιζε με το νέο παιδί που κρατούσε το μαντίλι.
Αν ένα παιδί δεν το έβρισκε πίσω του, εκείνος που του το έριξε, αφού έκανε το γύρο των παιδιών το ξανάπιανε και κτυπούσε το παιδί που δεν το βρήκε μέχρι να κάνει ένα γύρο και να ξανακάτσει στη θέση του. Και συνέχιζε πάλι εκείνος που κρατούσε το μαντίλι.
Γνωρίζετε κάποιο άλλο παιχνίδι; Θέλετε να το μοιραστείτε μαζί μας;