Οταν οι εκπαιδευτικοί απαξιώνονται και αμφισβητούνται

Δεν υπάρχουν Σχόλια

Δεν θα ξεχάσω πριν 35 και βάλε χρόνια, τη στιγμή που αποφάσισα να παρατήσω το «οικονομικό» και να πάω στο «κλασσικό» γιατί δεν ανεχόμουν την συμπεριφορά του υπεύθυνου καθηγητή της τάξης μας. Καλούς βαθμούς έπαιρναν μόνο οι μαθητές που πήγαιναν κοντά του για «έξτρα μαθήματα». Αν ήταν τόσο καλός, δεν διερωτήθηκε κανείς γιατί δεν απόδιδε το ίδιο «καλά» και στην τάξη. Σιγά σιγά το πρόβλημα αυτό λύθηκε, και απαγορεύτηκε στους διορισμένους καθηγητές να διδάσκουν εκτός σχολείου.

Το τι δεν έλυσε ακόμα το υπουργείο μας, είναι το γεγονός ότι αν και απ’ ότι όλοι γνωρίζουμε γίνεται κάποια αξιολόγηση, οι «κακοί» εκπαιδευτικοί ή γιατί έχουν κάποιο μέσο, ή γιατί το σύστημα δεν λειτουργεί όπως πρέπει, παραμένουν στη θέση τους μέχρι να αφυπηρετήσουν.

Το ίδιο πρόβλημα θα μου πείτε υπάρχει σε όλο το δημόσιο, όπου κάποιοι βολεμένοι, σίγουροι στην καρέκλα τους, δίνουν το κακό όνομα σε όλους τους δημόσιους υπάλληλους, που όσο σκληρά κι αν δουλεύουν στα μάτια του «κοσμάκη» είναι όλοι τεμπέληδες που ρουφούν το «αίμα του λαού».

Τι γίνεται όμως με τους καλούς εκπαιδευτικούς. Τους ανθρώπους που όταν σπούδασαν είχαν και κάποιο όραμα. Τους ανθρώπους τους οποίους θέλουμε να εμπιστευτούμε για την εκπαίδευση των παιδιών μας. Είμαστε σε θέση να ξεχωρίσουμε, ή απλά τους ρίχνουμε στο ίδιο καζάνι, δυσκολεύοντας το έργο τους, γιατί εμείς οι «κυπραίοι» ξέρουμε καλύτερα.

Μοιράζομαι μαζί σας ένα άρθρο που έγραψε μια φίλη, και με το οποίο συμφωνώ απόλυτα, κι επειδή θέλω τα παιδιά μου όταν τελειώσουν το σχολείο, να μάθουν «πέντε» πράγματα χωρίς να είναι ανάγκη να τρέξω για τα πάντα στην παραπαιδεία.

Όταν οι εκπαιδευτικοί απαξιώνονται και αμφισβητούνται

Δεν έχω σκοπό να θίξω τα κακώς έχοντα της εκπαίδευσης εν όψει των εκλογών με σκοπό να ρίξω την ευθύνη είτε στην Α είτε στη Β συνδικαλιστική κίνηση. Ούτως ή άλλως για να βελτιωθεί αισθητά το εκπαιδευτικό σύστημα χρειάζεται να γίνει αναδιάρθρωση ολόκληρης της κοινωνίας αφού το πρόβλημα πλέον είναι συστημικό.

Γράφω με αφορμή το προχθεσινό περιστατικό «ξυλοδαρμού» του μαθητή από τον «προβληματικό» καθηγητή. Δεν επικροτώ και ούτε υποστηρίζω την πράξη αυτή. Κακώς όμως το περιστατικό πήρε απίστευτες διαστάσεις αφού ακόμα η υπόθεση είναι υπό διερεύνηση. Είναι γνωστός σε όλους μας όμως ο άκρατος λαϊκισμός των Μ.Μ.Ε. Για ακόμα μια φορά στρέφουν τη κοινή γνώμη εναντίον των εκπαιδευτικών και μάλιστα όχι τυχαία. Να θυμίσω πρόσφατα πόσο εύκολα προβλήθηκαν οι αποτυχίες της Κύπρου σε διεθνείς διαγωνισμούς (PISA) και πόσο εύκολα αποσιωπήθηκαν οι αντίστοιχες επιτυχίες (TIMSS).

Το πιο τρομακτικό όμως είναι τα λαϊκά δικαστήρια που στήνουν οι γονείς. Έτοιμοι να σταυρώσουν τον οποιοδήποτε εκπαιδευτικό που «αδικεί» το «θύμα» παιδί τους με καταγγελίες και αναφορές, από το διευθυντή του σχολείου μέχρι το διευθυντή μέσης/δημοτικής και αν χρειαστεί, τον υπουργό. Επειδή όμως τέτοιες διαδικασίες είναι χρονοβόρες, η πιο σύντομη και αποτελεσματική διαδικασία είναι τα κανάλια. Απλά και ωραία.

Γενικά ο μέσος Κύπριος θεωρεί μονίμως ότι ο ίδιος κάνει την πιο απαιτητική και ψυχοφθόρα δουλειά και ότι ο διπλανός του για ακατανόητο λόγο αμείβεται περισσότερο απ’ αυτόν. Όπως αμφισβητεί κάθε δημόσιο και συλλογικό αγαθό (αφού είναι διεφθαρμένο και άδικο) αμφισβητεί την παιδεία και κατ΄ επέκταση τους εκπαιδευτικούς. Δυστυχώς, απαξιωτικές απόψεις όπως «οι καθηγητές κάθονται και πληρώνονται», «παίρνουν τόσα λεφτά και δεν κάνουν τίποτα», «σιγά τη δουλειά που κάνουν» έχουν μεταφερθεί και στους μαθητές.

Πριν την εκπαίδευση όμως προηγείται η παιδεία, η οποία ξεκινά από το σπίτι πολύ πριν το σχολείο και συχνά είναι ανύπαρκτη. Καθημερινό φαινόμενο στα σχολεία η επιθετική συμπεριφορά μαθητών με αποτέλεσμα οι εκπαιδευτικοί να νιώθουν ευάλωτοι και απροστάτευτοι. Το κλίμα στα σχολεία γίνεται ολοένα και πιο τοξικό γιατί οι ποινές τιμωρίας δεν αγγίζουν πια τους μαθητές (2 ώρες αποβολής = 2 ώρες δικαιολογημένης απουσίας, ε και τι έγινε;). Επιβάλλεται να αναθεωρηθούν τα ποινικά μέτρα με σκοπό τη βελτίωση της εκπαίδευσης.

Για όσους πιστεύουν ότι η δουλειά του εκπαιδευτικού είναι εύκολη: καθημερινά έχει να διδάξει ύλη σε συγκεκριμένο χρόνο σε τουλάχιστον 20 διαφορετικές προσωπικότητες με διαφορετική ψυχοσύνθεση ανά περίοδο. Καθημερινά αντιμετωπίζει μαθητές με μαθησιακά και συναισθηματικά προβλήματα, ανώριμους, αδιάφορους και παραβατικούς. Το να μπορεί κανείς να διδάξει αποτελεσματικά προϋποθέτει ένα σύνολο πολλών και σύνθετων δεξιοτήτων. Η αποτελεσματική διδασκαλία μπορεί να είναι η πιο δύσκολη δουλειά που υπάρχει (Glasser, 2013).

Έρευνες στις Η.Π.Α. (Harvard University, 2016) έχουν δείξει ότι ο εκπαιδευτικός ανήκει στη δεκάδα των επαγγελμάτων που οδηγούν πιο εύκολα και γρήγορά σε κατάθλιψη αφού η πίεση και το άγχος, δε λείπουν καθόλου από τη ζωή τους. Οι απαιτήσεις του επαγγέλματος διαρκώς μεγαλώνουν. Δεν είναι μια δουλειά που χτυπά το κουδούνι και σημαίνει η λήξη της, καθώς συνεχίζεται και μετά το σχολείο και μάλιστα για ώρες στο σπίτι. Σύμφωνα με την UNESCO (2012) η κάθε ώρα διδακτικού έργου ενός καθηγητή αντιστοιχεί σε 4 ώρες εργασίας γραφείου.

Η εκπαίδευση δεν είναι μόνο για το παρόν. Ο βασικός σκοπός της εκπαίδευσης να μάθει στους μαθητές πως να μάθουν να ζούνε σε ένα κόσμο πολύ διαφορετικό από αυτό που έχουμε τώρα (Eisner, 2003). Μια υγιής εκπαίδευση όμως προϋποθέτει σεβασμό και εμπιστοσύνη στο έργο των εκπαιδευτικών.

Αναφορές

Eisner,Ε. (2003). Preparing for Today and Tomorrow. Educational Leadership.

Glasser,W.( 2002). The Quality School Teacher: A Companion Volume to The Quality .

Hill, H. C., Kraft, M. A., & Herlihy, C. (2016). Developing Common Core Classrooms Through Rubric-Based Coaching . Center for Education Policy Research at Harvard University.

Unesco (2012). Shaping the Education of Tomorrow: Report on the UN Decade of Education for Sustainable Development. Abridged.