Παγκόσμια Μέρα Περιβάλλοντος Beat Plastic Pollution- if you can’t reuse it, refuse it.

Η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 5 Ιουνίου και αποτελεί την κύρια εκδήλωση του ΟΗΕ από το 1972 με στόχο να υπενθυμίσει στους κατοίκους του πλανήτη ότι το μέλλον της ανθρωπότητας είναι άμεσα συνυφασμένο με το μέλλον των οικοσυστημάτων.

Τα Ηνωμένα Έθνη έχουν καθορίσει ως κεντρικό θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος  για το 2018 την καταπολέμηση της ρύπανση από τα πλαστικά με σύνθημα «Beat Plastic Pollution» if you can’t reuse it, refuse it.

Το “Beat Plastic Pollution” καλεί τις κυβερνήσεις, τη βιομηχανία, τις κοινότητες και τους πολίτες να συναντηθούν, να συζητήσουν και να διερευνήσουν τις βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις για να μειώσουν επειγόντως την παραγωγή και την υπερβολική χρήση πλαστικών μιας χρήσης που ρυπαίνουν τους ωκεανούς και απειλούν την ανθρώπινη υγεία.

Η Ευρωπαϊκή στρατηγική για τα πλαστικά υλικά αποτελεί μέρος της μετάβασης προς μια πιο κυκλική οικονομία. Με τη στρατηγική αυτή θα προστατευτεί το περιβάλλον από τη ρύπανση από πλαστικά υλικά και παράλληλα θα ενισχυθεί η ανάπτυξη και η καινοτομία, ώστε αυτή η πρόκληση να μετατραπεί σε θετική ατζέντα για το μέλλον της Ευρώπης.

Η ριζική αλλαγή στον τρόπο σχεδίασης, παραγωγής, χρήσης και ανακύκλωσης των προϊόντων στην ΕΕ έχει ισχυρή επιχειρηματική βάση γιατί αναλαμβάνοντας ηγετικό ρόλο στη μετάβαση αυτή, μπορούμε να δημιουργήσουμε νέες επενδυτικές ευκαιρίες και θέσεις εργασίας.

Σύμφωνα με τα νέα σχέδια, το 2030 θα διατίθενται πλέον μόνο ανακυκλώσιμες πλαστικές συσκευασίες στην αγορά της ΕΕ, η κατανάλωση πλαστικών προϊόντων μίας χρήσης θα μειωθεί και η σκόπιμη χρήση μικροπλαστικών θα περιοριστεί.

Εάν δεν αλλάξουμε τον τρόπο παραγωγής και χρήσης των πλαστικών υλικών, το 2050 οι ωκεανοί θα περιέχουν περισσότερο πλαστικό παρά ψάρια.

Πρέπει να εμποδίσουμε την είσοδο πλαστικών υλικών στο νερό, στα τρόφιμα, ακόμα και στον οργανισμό μας.

Η μόνη μακροπρόθεσμη λύση είναι η μείωση των πλαστικών απορριμμάτων με αύξηση της ανακύκλωσης και της επαναχρησιμοποίησης.

Αυτή την πρόκληση πρέπει να την αντιμετωπίσουμε όλοι μαζί – πολίτες, βιομηχανίες και κυβερνήσεις. Θα πρέπει να επενδύσουμε σε νέες καινοτόμες τεχνολογίες που θα προστατεύουν τους πολίτες και το περιβάλλον μας, ενώ παράλληλα θα ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα των βιομηχανιών.

Με αυτή τη στρατηγική θέτουμε τα θεμέλια μιας νέας κυκλικής οικονομίας για τα πλαστικά υλικά και κατευθύνουμε επενδύσεις προς τον τομέα αυτόν. Αυτό θα συμβάλει στη μείωση των πλαστικών απορριμμάτων στην ξηρά, στον αέρα και στη θάλασσα και ταυτόχρονα θα οδηγήσει σε νέες ευκαιρίες για την καινοτομία, την ανταγωνιστικότητα και την απασχόληση υψηλού επιπέδου.

Επίσης οι καταναλωτές αποκτούν τη δυνατότητα να κάνουν συνειδητοποιημένες επιλογές προς όφελος του περιβάλλοντος και αυτό θα είναι πραγματικά επωφελές για όλους.

Κάθε χρόνο, οι Ευρωπαίοι παράγουν 25 εκατομμύρια τόνους πλαστικών απορριμμάτων και λιγότερο από το 30% αυτών προωθείται για ανακύκλωση.

Σε ολόκληρο τον κόσμο, τα πλαστικά υλικά αποτελούν το 85% των απορριμμάτων στις παραλίες. Πλαστικά υλικά καταλήγουν ακόμα και στο πιάτο μας αλλά και στους πνεύμονές μας· μάλιστα, τα μικροπλαστικά που περιέχονται στον αέρα, στο νερό και στα τρόφιμα έχουν άγνωστες επιπτώσεις στην υγεία μας.

Η ευρωπαϊκή νομοθεσία έχει ήδη επιτύχει σημαντική μείωση στη χρήση πλαστικής σακούλας σε αρκετά κράτη μέλη. Τα νέα σχέδια θα στραφούν τώρα σε άλλα πλαστικά προϊόντα μίας χρήσης και στα είδη αλιείας.

Θα ληφθούν επίσης μέτρα για τον περιορισμό της χρήσης μικροπλαστικών στα προϊόντα και για τον καθορισμό των απαιτήσεων επισήμανσης για τα βιοαποδομήσιμα και τα λιπασματοποιήσιμα πλαστικά υλικά.

Επιπλέον νέοι κανόνες για τις λιμενικές εγκαταστάσεις παραλαβής θα αντιμετωπίσουν το ζήτημα των θαλάσσιων απορριμμάτων, με μέτρα που θα διασφαλίζουν ότι τα απόβλητα που παράγονται σε πλοία ή συγκεντρώνονται από τη θάλασσα δεν θα αφήνονται εκεί αλλά θα μεταφέρονται στην ξηρά, όπου θα υποβάλλονται σε κατάλληλη επεξεργασία.

Όλα αυτά και πολλά άλλα  έχουν αρχίσει να εφαρμόζονται και/ή να τροχοδρομούνται σε επίπεδο ΕΕ  και η Κύπρος ως κράτος μέλος οφείλει να συμμετέχει και να υλοποιεί τους στόχους της.

Για εμάς το μοντέλο ανάπτυξης δεν μπορεί να μην είναι αειφόρο αν θέλουμε η ζωή να συνεχιστεί στον πλανήτη με τρόπο βιώσιμο και κοινωνικά δίκαιο και αυτό είναι παγκόσμιο στοίχημα.

Γραφείο Επιτρόπου Περιβάλλοντος